Pensioengat, pensioentekort, het is een begrip waar veel mensen tegenaan lopen, of ze het nou weten of niet. Je bereikt de AOW-leeftijd en gaat met pensioen. Vanaf dat moment ontvang je meestal niet alleen de AOW-uitkering, maar ook een aanvullend pensioen dat je hebt opgebouwd.
Als dat tegen valt, kan het zijn dat je met een pensioengat te maken hebt. Je doet er vrij weinig aan als je al oud bent, behalve dan van een karig pensioen proberen te leven of verder te werken. Het is beter als je nu al op de hoogte bent van een mogelijk pensioengat, want dan zijn er nog wel wat dingen die je kunt doen.
Loop dus niet op latere leeftijd tegen de lamp, maar bereken nu of je een pensioengat hebt en wij laten je zien wat je er aan kunt doen.
Wanneer heb je een pensioengat?
Heel strikt genomen bestaat er een pensioengat als je gewenste pensioen lager uitvalt dan je werkelijk pensioen. Dit kan dus enorm verschillen per persoon en hoe jij later met pensioen wilt. De belastingdienst stelt echter wel een limiet aan hoeveel je zelf per jaar belastingvrij mag sparen voor je pensioen. Dit is de zogenaamde jaarruimte. Ook spreekt de volkswijsheid over 70% van je laatstverdiende salaris. De meeste mensen hebben aanzienlijk lagere kosten nadat ze met pensioen gaan en dus is 70% van je salaris genoeg om in je huidige levensonderhoud te voorzien.
Je pensioengat berekenen
Precies berekenen hoe groot je pensioengat is blijft lastig. Hoe dichter je bij je pensioen komt, hoe duidelijker het wordt dat je pensioen niet die 70% van je huidige salaris gaan bereiken. Maar tegen die tijd kun je er ook maar weinig aan veranderen. Er zijn twee methodes waarmee je kunt bekijken of je wel genoeg pensioen opbouwt; je huidige pensioenopbouw bijhouden en je jaarruimte berekenen. We leggen ze beide kort uit:
– Je huidige theoretische pensioen bekijken
Je kunt je huidig opgebouwde pensioen bekijken op de website van mijnpensioenoverzicht. Hierop kun je precies zien hoeveel pensioen je krijgt uitgekeerd wanneer je de AOW-leeftijd hebt bereikt. Dit is een projectie, dus een schatting van de toekomst. Het is niet het precieze bedrag dat je maandelijks zult ontvangen maar geeft je nu alvast een indicatie welke kant het opgaat. Je kunt ook je pensioen vergelijken met je huidige salaris om te kijken of dit boven de 70% uit gaat komen.
– Je jaarruimte en reserveringsruimte
Jaarruimte is een makkelijk woord voor “belastingvrije aftrek lijfrentepremie”. De lijfrente is wat je zelf spaart voor je pensioen, de premie is hoeveel je hier op jaarbasis aan toevoegt. Hier is dus een belastingvrije voet voor: tot dat bedrag mag je zonder belasting te betalen geld opzij zetten op een speciale spaarrekening. Dit heet dan weer banksparen (meer daarover hieronder). Je kunt op de website van Brand New Day of op de website van de belastingdienst berekenen hoeveel jij ieder jaar belastingvrij mag banksparen.
Doe je al aan banksparen, dan kun je hier bekijken of je mogelijk een te laag bedrag opzij zet. Het resultaat is altijd wat je nog mag bijvullen. Ook mag je over een aantal jaren deze niet-gebruikte jaarruimte als nog aanvullen. Dit is het zogenoemde reserveringsruimte. Ook dit kun je op diezelfde pagina van de belastingdienst uitrekenen.
Hoe komt het dat ik een pensioengat of pensioentekort heb?
De redenenen voor het ontstaan van een pensioentekort of pensioengat kunnen heel divers zijn. Als je weet wat de reden is dat jij met een pensioengat zit kun je hier misschien beter aan werken. We noemen de meest voorkomende:
- Je hebt geen pensioenplan: de meest simpele reden dat je een pensioengat hebt is omdat je helemaal geen pensioen opbouwt. Werk je niet bij een baas en ben je bijvoorbeeld zelfstandig ondernemer, ZZP’er of freelancer, dan moet je zelf in je pensioen voorzien. Doe je dit gewoonweg niet, dan bouw je een pensioengat op.
- Geen eindloonregeling: als je pensioenregeling niet is gebaseerd op je theoretisch laatste loon in de toekomst (waarschijnlijk een hogere schaal dus) zal je pensioen berekend worden op je gemiddelde salaris. Dit valt dan lager uit.
- Minder dan 40 jaar gewerkt: pensioenregelingen bouwen meestal op over een tijdsbestek van 40 jaar. Stap je later in of heb je periodes gehad waarin je zelfstandig ondernemer of werkloos was, dan bouw je minder dan 40 jaar op.
- Echtscheiding: Bij een echtscheiding is het de vraag wie er meer inkomen heeft. Als jij het breder hebt dan je ex-partner, dan moet jij een alimentatie betalen aan je partner. Dat kan ook van je pensioen afkomen. Het zou ook kunnen zijn dat jij juist alimentatie ontvangt.
- Verblijf in het buitenland: heb je een jaar of langer in het buitenland gewoond, dan wordt je gekort op je AOW. De AOW bouwt in principe hetzelfde op als een pensioen, maar dan automatisch en voor hoelang je inwoner bent in Nederland. Is dit korter dan 40 jaar voor je AOW-leeftijd, dan valt dit bedrag lager uit.
- Andere fiscale inkomsten: heb je bijvoorbeeld een auto van de zaak, dan wordt dit wel meegerekend bij je inkomen maar weer niet bij je jaarruimte of pensioenregeling.
Houdt er rekening mee dat de 13e maand en overwerk NIET meetellen voor je pensioen. Je bouwt hiermee niet meer pensioen op en ze tellen ook niet mee aan de 40 jaar. Hetzelfde geld voor bonusregelingen en winstdelingen.
Je pensioengat aanvullen
Nu weet je of je een pensioengat hebt of niet. Je pensioen lijkt misschien nog een ver van je bed show, maar hij komt er steeds sneller aan. We zeggen “steeds sneller” omdat, hoe dichter je bij je pensioen komt hoe minder je er nog sturing aan kunt geven. Je hebt op latere leeftijd meer tijd nodig om een gewenst effect te zien op je pensioengat, tijd die je dan steeds minder hebt.
Begin je vroeg met banksparen, dan heb je nog veel invloed op je uiteindelijke pensioen. Als je nog maar 10 jaar te gaan hebt, dan wordt het al heel moeilijk om nog een veel beter pensioen op te bouwen. Je latere jaren zijn dus als het ware minder waardevol dan je jongere jaren. Dit heeft te maken met het rente-op-rente effect dat sparen en beleggen heeft op de lange termijn.
Het is dus slim om hier in een vroeg stadium naar te kijken. Loop je tegen de eind 20 of ben je een 30-er, dan is het al tijd om te beginnen met te kijken naar een oplossing voor je pensioengat. Ook als je al ouder bent kun je natuurlijk nog steeds je pensioengat zoveel mogelijk dichten. Hoe eerder, hoe beter.
– Banksparen voor je pensioengat
Je kunt een pensioengat eigenlijk alleen dichten door te gaan banksparen. Zoals we al aangegeven hebben heeft bijvoorbeeld overwerken om gemiste jaren op te vangen geen zin. Maar met banksparen kun je een deel van je inkomen belastingvrij opzij zetten voor je oude dag. Hierbij komt de jaarruimte weer om de hoek kijken. Hoe groter het pensioengat, hoe meer je van je jaarruimte wilt benutten om dit te vullen. Ook kun je over een periode van de afgelopen 8 jaar berekenen hoeveel van je jaarruimte je over die jaren niet hebt benut. Deze kun je dan alsnog investeren in je pensioen door middel van banksparen.
Als dit allemaal nog steeds lastig lijkt, en dat begrijpen we heel goed, kun je kijken naar een gespecialiseerde pensioen bank zoals Brand New Day. Deze maken het gemakkelijk om een rekening te openen en om automatisch je jaarruimte en reserveringsruimte te benutten.