De kosten voor ETF (Exchange Traded Funds) zijn aanzienlijk lager dan dat van beleggingsfondsen en sommige andere, beheerde financiële producten. Dit maakt dat ETF een populair beleggingsmiddel zijn voor zowel de kleine als de grote belegger.
Veel online beleggers kopen uitsluitend ETF en geen directe aandelen meer, vanwege de trend van ETF om boven het marktgemiddelde te blijven. Ook de meeste beleggingsfondsen en pensioenfondsen maken veel gebruik van ETF om hun portfolio een betrouwbaar rendement te geven.
Ondanks dit relatief hoge rendement, vergeleken met andere beheerde producten, hebben ook ETF kosten waar je op moet letten. In dit beknopte artikel leggen we je uit waar de kosten van ETF uit zijn opgebouwd en waar je op moet letten.
De kosten voor ETF berekenen
De kosten van ETF kan worden onderverdeeld in twee brede categorieën. Ten eerste zijn er transactiekosten voor ETF, dat wil zeggen je betaalt je broker een commissie om voor jou een ETF te kopen. Je moet een vergunning hebben en staan ingeschreven op een beurs om daar te mogen handelen in effecten. Particulieren hebben dat niet en moeten gebruik maken van effectenmakelaars (brokers in het Engels) om deze aankopen en verkopen voor hun te doen. Hiervoor vragen deze brokers een commissie.
De tweede categorie van kosten voor ETF zijn de beheerskosten van de ETF zelf. Dit doet niet je broker maar de fondsbeheerder die de ETF heeft uitgegeven. Een ETF is een mandje aandelen met een bepaald thema. De fondsbeheerder stelt dit mandje samen en houdt hem periodiek bij. Hier gaan kosten mee gepaard. We noemen deze kosten de “Total Expense Ratio” (TER) en is een percentage van de totale waarde van de ETF. TER is dus in feite ook gewoon een commissie, net zoals bij een beleggingsfonds maar vrijwel altijd een veel lager percentage. In het Nederlands wordt de TER ook wel uitgedrukt als “Lopende Kosten”.
– Transactiekosten ETF
Online brokers brengen een commissie in rekening voor het kopen of verkopen van ETF voor hun cliënten. Bij de meeste online brokers is dit een vast bedrag per transactie en dus geen percentage of bedrag per ETF. Het is daarom verstandig om al je ETF in één keer (dus in één transactie) te kopen. Op die manier betaal je maar één keer de commissie. Bij de meeste brokers zijn deze transactiekosten voor ETF redelijk overzichtelijk en vaak niet meer dan 2 euro. Hier is een overzicht van de meest populaire en beste online brokers en wat zij in rekening brengen als transactiekosten voor ETF aankopen:
| DEGIRO >> | 0,- (kernselectie) |
| eToro >> | 0,- |
| SAXO Bank >> | 0,10% tot max 150,- |
| BUX >> | 0,- (na 16:00 uur) |
Lees ook ons eToro vs DEGIRO review voor een volledige analyse van de voor- en nadelen, inclusief de kosten voor ETF en andere van deze twee online brokers.
– TER kosten ETF (Lopende kosten)
Het tweede deel van de ETF kosten is de TER, de kostenratio van de ETF. Deze wordt vastgesteld door de fondsbeheerder en ga je mee akkoord zodra je de ETF koopt op de markt. Deze lopende kosten zijn vaak een percentage onder de 1% en dat terwijl ETF in de regel het marktrendement bijbenen. Gemiddeld is het marktrendement 6% tot 8% per jaar, dus vergeleken met beleggingsfondsen (die vaak 2% tot 4% minimaal vragen), zijn ETF kosten bijna nihil. Hier zijn drie populaire ETF en hun TER of lopende kosten:
| Vanguard S&P 500 UCITS | 0,07% |
| iShares STOXX Europe 600 | 0,20% |
| Vanguard FTSE All-World HDY | 0,29% |
Deze kosten worden overigens verrekent met de index die je tezien krijgt op je broker’s platform. Het wordt niet van je account of rekening afgehaald maar simpelweg van de werkelijke index afgeroomd. Als je de werkelijke index opzoekt op het internet, moet je je niet verbazen dat deze heel iets afwijkt van wat je broker je laat zien. Het verschil zijn de lopende kosten die de ETF-beheerder in rekening brengt. Een voordeel van deze “afroming” methode is dat de lopende kosten voor ETF altijd procentueel gelijk blijven.
– Soms hogere lopende kosten voor ETF
Voor sommige ETF gelden hogere lopende kosten. Dit heeft te maken met hoe volatiel de index (marktgemiddelde) is van het marktsegment dat die ETF volgt. Als een index heel moeilijk precies te volgen is, dan moet de fondsbeheerder vaak aanpassingen maken in de ETF en over het algemeen meer energie steken in het (continu) in de gaten houden van alle aandelen en effecten in die ETF. Dit brengt hogere ETF kosten met zich meer voor de fondsbeheerder, die dan worden doorberekend in de TER. Bekijk daarom altijd goed wat de lopende kosten zijn voordat je een ETF koopt.
Verborgen ETF kosten
We willen nog een paar verborgen ETF kosten aanstippen. De lopende kosten zijn meestal betrekkelijk laag, maar dat zijn niet alle kosten voor ETF die je maakt. Er zijn een aantal potentiële verborgen kosten waar je als ETF koper niks aan doet. We nemen ze dan ook kort door.
– Dividenden als ETF kosten
ETF keren dividend uit, maar doen dat met hun eigen ex-dividenddatum. Voor die datum ontvangt de beheerder al dividenden van alle aandelen die onderdeel zijn van de ETF. Er zit dus een tijdverschil tussen de werkelijke ex-dividenddatums van al deze bedrijven en wanneer jij het dividend ontvangt van de ETF. Dit kan op zich al kosten met zich meebrengen in de vorm van verloren tijd. Al dat geld had je in de tussentijd weer kunnen investeren om meer dividend te trekken of om te laten groeien.
Sommige beheerders vangen dit op door het al ontvangen dividend te beleggen in futures, waardoor dit geld toch de index blijft volgen. Maar futures zijn derivaten en dat mag niet in elk land. De Amerikaanse S&P 500 bijvoorbeeld, mag niet worden blootgesteld aan futures omdat de wet in Amerika nou eenmaal strenger is.
– Sampling
Niet alle ETF volgen de gehele marktindex. Sterker nog, de meeste ETF volgen maar een deel van een marktsegment en het ligt aan de beheerder om een keuze te maken welke bedrijven wel of niet in de ETF gaan. Dit heet “sampling”, een woord ontleent aan de statistiek waar een “sample” van de hele doelgroep groot genoeg moet zijn om een uitspraak te doen over de hele groep.
Als een beheerder ervoor kiest om minder bedrijven op te nemen in de ETF dan de eigenlijke bedrijfssector, dan zal de ETF-koers geheid verschillen van de werkelijke index. Rekenkundig is dit de gemakkelijkste manier om verborgen ETF kosten aan het licht te brengen, je hoeft alleen maar de werkelijke index te vergelijken met de ETF in je portfolio.
– Indexwijzigingen
Er kunnen verborgen ETF kosten plotseling aan het licht komen als de ETF-beheerder een koerswijziging door moet voeren. Dit komt meestal doordat er plotseling bedrijven failliet gaan of er mergers (fusie) plaatsvinden binnen de ETF. Bij een faillissement verdwijnt er natuurlijk gewoon een deel van de ETF, maar ook bij een merger zal de ETF-koers meestal zakken. Dat komt omdat de aandelenkoers van het “nieuwe” bedrijf meestal gaat schommelen rondom het gemiddelde van de twee oude bedrijven. Voor de ETF-koers betekent dit altijd een verlies.
Kosten ETF vergeleken met beleggingsfondsen
Exchange Traded Funds zijn passief beheerde producten en zijn daarmee een stuk goedkoper om te onderhouden voor de fondsbeheerder dan beleggingsfondsen. Het verschil in kosten tussen ETF en een beleggingsfonds kan dan ook aanzienlijk zijn. Maar niet alleen de kosten zijn een punt, ook het behaalde rendement. De meeste beleggingsfondsen doen het niet beter dan de marktindex en dat terwijl ETF meestal wel de index bijbenen of het beter doen.
Conclusies over de kosten van ETF
De kosten voor ETF bestaan uit drie delen: transactiekosten voor het kopen van ETF, lopende kosten en verborgen ETF kosten. De verborgen ETF kosten doe je als belegger vrij weinig aan. Maar een reële vraag die je jezelf wel kunt stellen is “wat kosten ETF bij mijn broker?” Daar kunnen aanzienlijke verschillen in zitten. Voor de ETF-belegger op de lange termijn zijn lage transactiekosten voor ETF een belangrijke factor. Daarna komen de lopende kosten op ETF van de individuele beheerder, wanneer je een keuze maakt tussen verschillende ETF voor je portefeuille.
Let op, beleggen is risicovol en je kunt (een deel van) je inleg verliezen.