Je gaat voor het eerst op jezelf wonen, een spannende tijd met veel nieuwe ervaringen. Je wilt vooral van dit nieuwe hoofdstuk in je leven gaan genieten en de zorgen die daarbij komen kijken zo veel mogelijk uit de weg gaan. Want het kan best wel onoverzichtelijk zijn, voor het eerst in een nieuwe woning op eigen benen staan.
Was er maar een soort van op jezelf wonen checklist waar je je aan kunt houden. Nou, daar kunnen wij jou mee helpen! In dit artikel vindt je alles wat je nodig hebt als je op jezelf gaat wonen: welke kosten je aan moet denken en wat je allemaal nog meer moet regelen.
Wat gaat op jezelf wonen kosten?
De eerste vraag die we meestal horen van mensen die op zichzelf gaan wonen is hoeveel het kost. Wat moet je kopen als je op jezelf gaat wonen? Wat kost de huur gemiddeld voor een kamer of appartement? We willen daarom aan onze op jezelf wonen checklist vooraf een paar kleine voorbeelden geven. Maar laat je vooral niet ontmoedigen als het veel lijkt. De volwassen wereld went en het is ook wel weer een lekker gevoel als je al je rekeningen hebt betaalt. Je hebt verantwoordelijkheid voor jezelf genomen.
De kosten voor het op jezelf wonen vallen grofweg in 4 categorieën. Deze zijn:
- Huur en woonlasten
- Levensonderhoud
- Verzekeringen
- Gemeentelijke belastingen
– De huur, warm of koud?
De huurprijs van kamers of appartementen is het lastigst van te voren in te schatten. De prijzen variëren enorm per regio van het land. Als je gaat studeren in de grote stad, dan kunnen de prijzen behoorlijk oplopen. Er komen veel jonge mensen die allemaal een kamer nodig zijn en de plaats is beperkt. Veel vraag en beperkt aanbod betekent hogere prijzen. De laagste prijs die we hebben gevonden is 300,- per maand en de hoogste is 560,- per maand voor wonen op kamers.
De tweede vraag is of deze huur “koud” of “warm” is. Bij een warme huur zitten de kosten voor water, gas en elektra al bij de huur in. Voor de meeste studentenkamers is dit het geval. Als je een eigen appartement huurt, dan is de huurprijs vaak “koud” en moet je de energiekosten dus zelf bij betalen. Gemiddeld zijn de energiekosten voor 1 persoon in een flat (appartement) 100,- per maand.
Voor je woonlasten (huur, water, gas en licht) moet je dus rekeningen houden met minimaal 450,- per maand als je op kamers gaat wonen. Meer in de randstad en studentensteden, misschien wat minder in de overige gebieden.
– Levensonderhoud zoals eten, kleding en vrije tijd
Je moet ook eten en anders als bij je ouders of verzorgers verschijnt het niet magisch elke avond op je bord. Maar denk ook aan kleding, mobiel, internet, schoonmaakspullen, persoonlijke verzorging en wat extra voor je vrije tijd. Hoe breed je wilt leven ligt natuurlijk helemaal aan jou. Sommige mensen doen het met 100,- per maand, andere met 100,- per week. Enorme, persoonlijke verschillen dus. Alle andere kosten zijn vaste lasten waar je niet onderuit komt. Je kunt op je levensonderhoud dus het makkelijkst besparen. Toch gaan juist hiermee de meeste jonge mensen de mist in! Ze doen dan iets van het volgende:
- Ze geven teveel uit voordat alle rekeningen zijn betaalt, dus raken ze in de schulden.
- Ze leven te breed aan vaste lasten en dus moeten ze op een houtje bijten met eten, kleding, enzovoorts.
Je wilt dus van te voren een realistisch beeld vormen hoeveel jij maandelijks kwijt bent en wilt zijn aan je levensonderhoud. Dit kan betekenen dat je harde keuzes moet maken: een goedkoper abonnement, geen merkkleding, eten en drinken kopen bij die supermarktketen uit Duitsland in plaats van de Appie, en dat soort dingen.
De gemiddelde kosten aan boodschappen en kleding voor 1 persoon is 150,- tot 200,- per maand. Dan nemen we het niet heel erg breed maar je leidt ook geen honger.
– Verplichte verzekeringen
Er is één verzekering die voor iedereen verplicht is in Nederland en dat is de zorgverzekering. De zorgverzekering is een grotere kostenpost. De goedkoopste optie is een basisverzekering met het verplichte eigen risico. Hoe hoger je eigen risico, hoe goedkoper de maandelijkse premie. Met een maximaal eigen risico van 885,- per jaar kun je een zorgverzekering afsluiten met een premie van ongeveer 100,- per maand, soms iets minder zelfs. Maar gebeurt je wel wat, dan loop je dus ook snel tegen die rekening van 885,- aan. Lees ook mijn artikel over Welke verzekeringen zijn wettelijk verplicht in Nederland?
– Verplichte gemeentelijke heffingen
Als je op kamers gaat wonen zijn de gemeentelijke heffingen meestal in het huurcontract opgenomen. Ook veel appartementen hebben deze heffingen in het contract staan. Is dat niet het geval, dan moet je rekening houden met de rioolheffing en afvalstoffenheffing. Maar er zijn ook gemeenten die er bijvoorbeeld een hond heffing op na houden. Gemeenten zijn vrij deze zelf in te vullen en vaak om nieuwe te bedenken. Hoeveel dit precies is lees je op de website van de gemeente waar je op jezelf gaat wonen. Gemiddeld komen de kosten voor een huurder neer op 411,- per jaar (dus 35,- per maand).
Bij elkaar opgeteld hoeveel kost op jezelf wonen?
Als we alle gemiddelden hierboven bij elkaar optellen komen we neer op 765,- per maand, bestaande uit:
- 450,- warme huur op kamers
- 175,- levensonderhoud
- 105,- verplichte verzekeringen
- 35,- gemeentelijke heffingen
Jij zal niet dit precieze bedrag gaan betalen want jij bent niet de gemiddelde persoon. Je zult misschien meer betalen aan huur maar minder aan heffingen, en nog meer kleine verschillen die het voor jou duurder of goedkoper maken. Maar houd er alvast rekening mee dat je minimaal een goede 700,- tot 800,- in de maand nodig bent om te mogen wonen en in leven blijven.
Waar ga je op jezelf wonen van betalen?
Laat je niet afschrikken door de grote bedragen geld die maandelijks door je bankrekening stromen. Dit is de werkelijkheid van zelfstandig op eigen benen staan. We gaan nu kijken naar wat er allemaal binnenkomt en je zult zien dat het best wel mee kan vallen.
– Baan of bijbaan
Soms lastig te combineren met je studie maar meestal een noodzakelijkheid om je rekeningen te betalen. Je hebt een bijbaan buiten de schooluren om. Hoewel de lonen licht kunnen variëren zit je meestal op of net iets boven het minimumloon van ongeveer 10,- (liggend aan je leeftijd en hoeveel uur je werkt per week). Werk je 10 uur per week, dan verdien je dus 400,- per maand erbij.
– Studiefinanciering
De studiefinanciering wordt per semester bijgesteld en fluctueert daarom nogal. Met een maximale stufi als uitwonende, inclusief lening, kun je rond de 1050,- per maand verwachten voor de HBO en Universiteit. Zonder lening is dit ongeveer 550,- per maand. Al naar gelang je situatie kun je er dus voor kiezen om niet of minder te lenen. Je leeft dan van minder en je zult misschien meer bij moeten werken, maar je zit later zonder een dikke studieschuld.
– Toeslagen
Als je onder een bepaalde inkomensgrens zit, wat we gemakshalve aannemen als je van een bijbaan leeft, heb je recht op de zorgtoeslag. Deze is ook rond de 100,- per maand. Leef je dus op een minimum, dan is de zorgverzekering eigenlijk “gratis”. Een andere toeslag is de huurtoeslag, maar die geldt alleen als je een appartement of huis huurt, hij geldt niet voor kamers. Toch kun je nu gaan vergelijken of op kamers wonen zonder huurtoeslag of in een appartement met huurtoeslag nog wel zo’n groot verschil maakt.
– Bijdrage van je ouders
Je ouders mogen je jaarlijks 5604,- belastingvrij schenken (dit geldt ook voor verzorgers). Dat komt neer op 467,- per maand. Veel ouders zijn bereid om hun kinderen in elk geval een “zakcentje” per maand over te maken. Alle beetjes helpen! Ook zijn er ouders die de huur betalen voor hun kind. Pas dan wel op dat dit niet meer is dan 467,- per maand, want ook dit wordt gezien als een gift.
– Je maandelijkse inkomsten op een rij
Stel, je hebt een studiefinanciering met een lening van 100,- per maand, je werkt 10 uur per week bij en ontvangt zorgtoeslag. Dan heb je een totale inkomsten van ongeveer 1150,- per maand. De gemiddelde kosten voor het op jezelf wonen op kamers is ongeveer 765,-. Je hebt dan een ruimte van ongeveer 400,- per maand die je zelf in kunt vullen. Dit moet je natuurlijk niet allemaal uit gaan geven, maar voor een deel een reserve van op gaan bouwen voor als je tegen onverwachte rekeningen of grote aankopen loopt.
Onze officiële op jezelf wonen checklist
Nu weet je wat op jezelf wonen gaat kosten. Maar je weet ook dat je er niet alleen voor staat! Je kunt rekening houden met je studiefinanciering en toeslagen die je helpen de kosten te drukken. Misschien heb je ook nog behulpzame ouders en heb je een bijbaan. Je hebt het geld al snel bij elkaar. Tijd om te gaan kijken naar wat je allemaal moet regelen om op jezelf te wonen. Om dit makkelijk te maken hebben we een puntenlijst samengesteld die je door kunt lopen. Dit is jouw lijst met wat moet je regelen als je op jezelf gaat wonen.
– Huurcontract
Je hebt een kamer gevonden waar je wilt gaan wonen. Afgezien van de hoogte van de huurprijs moet je goed kijken naar waar de huurprijs is uit opgebouwd en alle regels die gaan over het bewonen van de kamer en het gebruik van de ameniteiten. Denk aan het volgende:
- Borg betalen, hoeveel is de borg en krijg je hem terug?
- Is de huur warm of koud?
- Koude huur? Vergelijk energieleveranciers
- Zijn gemeentelijke heffingen inbegrepen?
- Is er een inboedelverzekering inbegrepen
- Wat zijn de regels over het gebruik van ameniteiten?
- > Huisdieren
- > Avondrust
- > Kamergenoten
- > Schoonmaak van sanitair, keuken en gezamenlijke ruimte
- > enzovoorts
- Overige ameniteiten zoals internet bij de prijs inbegrepen?
– Verzekeringen
Je moet in Nederland een zorgverzekering hebben en het is verstandig ook een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Vergelijk prijzen van verschillende verzekeringsmaatschappijen om de beste prijs te krijgen. Je kunt soms zelfs “gratis” verzekerd zijn met je zorgtoeslag.
Is de inboedelverzekering niet geregeld in je huurcontract? Dan is het verstandig deze zelf te regelen. De praktijk toont dat er nog wel eens wat kapot gaat of “verdwijnt” op kamers. Heb je ook een auto, dan moet die minimaal WA-verzekerd zijn.
– Registreren en Inschrijven
Je moet je bij de volgende instellingen en instanties registreren als je op jezelf gaat wonen. Houdt je DigiD bij de hand of maak er één aan als je hem nog niet hebt, want veel gaat online.
– Bij de gemeente waar je naar toe verhuist
Je bent verplicht om je in te schrijven bij de gemeente waar je naar toe verhuisd. Ook als je binnen de gemeente blijft ben je verplicht je adreswijziging door te geven. Je kunt dit al één maand voordat je verhuisd gaan doen. Je (nieuwe) gemeente geeft deze wijziging dan ook door aan je zorgverzekering en aan de oude gemeente. Deze adreswijziging kun je tegenwoordig meestal online doen met je DigiD.
– Bij een huisarts en tandarts (denk aan je zorgverzekering)
Als je verder weg gaat wonen ben je een nieuwe huisarts en een nieuwe tandarts nodig. Bekijk de polis of website van je zorgverzekeraar of je hier vrij in bent. Sommige zorgverzekeraars hebben maar een beperkt aanbod aan huisartsen en tandartsen in jouw regio waar je bij terecht kunt. Dit is vooral het geval bij basisverzekeringen.
– Bij je bank
De bank is verplicht om je huidige woonadres te registreren. Het adres van je betaalrekening en van je eigen zorgverzekering moeten overeen komen, dus wees tijdig met het doorgeven van je verhuizing.
– Bij je school
Je moet je adreswijziging doorgeven bij je onderwijsinstelling. Ook dit kan meestal online als je al beschikt over je student inloggegevens.
– Bij je providers
Tot slot maar niet onbelangrijk, ga al je providers langs (mobiel, internet, enzovoorts) en geef je adreswijziging bij hun door. De meeste rekeningen komen tegenwoordig online binnen, maar ze zijn verplicht om je een papieren versie te kunnen sturen mocht je dat willen of mocht dat noodzakelijk zijn.
De op jezelf wonen checklist en Pricewise
De website Pricewise kan je enorm helpen als je net op jezelf gaat wonen. Zij vergelijken de beste prijzen van dingen zoals verzekeringen, providers, banken, enzovoorts. Zo kun je je vaste lasten behoorlijk naar beneden drukken, want naast je fulltime studie je ook nog druk moeten maken om hoge rekeningen is ook geen pretje.